Menopoz Belirtileri
Menopoz denilen durum tıpkı bebeklik, ergenlik, cinsel olgunluk gibi hayatın doğal ve olası bir dönemidir. Menopoz döneminde yumurtalıklardaki (overler) folikül miktarı azalır ve buna bağlı olarak östrojen üretimi de azalma göstermektedir. Zamanla östrojen üretimi kesilir ve yumurtalıklar küçülür. Buna bağlı olarak adet döngüsü kesilir ve üreme yeteneği kaybolur.
Menopoz sözcüğü Yunanca mens (ay) ve pause (durmak) sözcüklerinden türemiştir. Dünya Sağlık Örgütü, menopozu yumurtalıkların aktivitelerini kaybetmeleri sonucu adet döngüsünün kalıcı olarak kesilmesi olarak tanımlamaktadır.
Menopoz yaşı dünya genelinde kırk beş ile elli beş yaştır. Yapılan çalışmalar Türkiye'de ortalama menopoz yaşının kırk altı ile kırk sekiz yaş aralığında olduğunu göstermektedir. Menopoz sırasında görülebilecek olan belirtiler olarak menstrüel kanama düzeninde değişiklik, kısa ya da uzun süreçli kanama, kanama miktarında artış ya da azalma, sıcak basmaları ve terlemeler, uykuya dalmada zorlanma ve uyuma süresinde kısalma gibi uyku bozuklukları, çarpıntı, depresyon ve duygu durum değişiklikleri, unutkanlık, çabuk sinirlenme, baş ağrısı, saçlarda dökülme ve incelme, halsizlik ve kas eklem ağrıları, ciltte, gözde veya ağızda kuruluk, vajinal kuruluk, cinsel ilişkide ağrı ve cinsel istekte azalma, ani sıkışma hissi, idrar kaçırma ve sık idrara çıkma, vajinal enfeksiyonlar ve idrar yolu enfeksiyonu riskinde artış, iştah artışı, metabolizmada yavaşlama ve buna bağlı olarak kilo artışı olarak gösterilebilmektedir.
Menopoz yaklaştığı zaman yumurtalıklar östrojen adı verilen hormonu daha az üretmeye başlarlar. Bu azalma durumu gerçekleştiği zaman ȃdet döngüsü değişerek düzensiz hale gelmektedir ve zamanla durmuş olur. Vücut farklı hormon seviyelerine uyum sağlamaya çalışırken fiziksel değişiklikler de ortaya çıkabilmektedir. Menopoza girmeden aylar veya yıllar önce vücudunuzda değişiklikler fark etmeye başlamanız olasıdır. Ateş basması yaşanabilir ve ȃdet rejiminin düzensizleşmeye başladığını da gözlemleyebilirsiniz. Bu döneme perimenopoz denmektedir.
Menopozun tam olarak ne zaman geleceğini kestiremez, bilemezsiniz. Yapabileceğiniz tek şey, nasıl hissettiğinize dikkat etmek ve değişiklikleri fark etmektir. Belirtilerin kişiden kişiye büyük ölçüde değişebileceğini bilmeniz ve akılda tutmanız önemlidir. Bazı kadınlarda ise hiçbir semptom görülmeyebilir bu da normal bir durumdur.
Adetlerinizin düzensiz olması menopoz yolunda olduğunuzun klasik işareti olarak gösterilir. Adet dönemleriniz daha sık veya daha seyrek gelebilir, daha ağır veya daha hafif olabilir ya da öncekinden daha uzun veya daha kısa sürebilmektedir.
Ruh haliniz daha karamsar olabilmektedir. Bu süreçle ilgili bilgi sahibi olmak ve belirtilerin farkında olmak süreci daha kolay yönetmenize ve daha rahat bir şekilde geçiş dönemini atlatıp bu duruma alışmanıza yardımcı olur. Her ne kadar doğal bir süreç olsa da tam olarak bilinçlenmek, vücudunuzdaki etkilerini öğrenmek, bunlarla nasıl başa çıkacağınızı bilmek için doktor kontrolü ve takibi önemlidir. Psikolojik olarak zor bir süreç olabileceği için de etkilerinin farkında olarak, gerekirse psikolojik destek alınabilir ve bu sürecin hasta için rahat atlatılması sağlanabilmektedir.